Delfia Batavorum logo

Phoenixstraat 52; interview met Margo en Philip Poppink

“Toen we hier in 1965 kwamen wonen was de woning nog bewoond door de verhuurster, mevrouw Kortlever, en een student. Wij hebben de kamers als het ware geleidelijk aan in bezit genomen. Mevrouw Kortlever vertelde ons dat in de oorlog hier studenten hadden gewoond die actief waren in de verzetsgroep van Pahud de Mortagnes, een sabotagegroep die het vooral op spoorwegen en schepen voorzien had. Ze gebruikten daarbij ontploffingsmiddelen die ze zelf vervaardigden. In 1943 is de groep verraden, maar een van de leden heeft het overleefd, Paul Josso. Hij was na het verraad in Rotterdam teruggekeerd naar de Phoenixstraat, was daar via de achtertuin gevlucht en was er uiteindelijk in geslaagd om op en onder treinen, naar Lissabon te reizen. Op een dag maakten we kennis met ene meneer Govers. Hij bezocht ons thuis en zei: ‘Ik ken dit huis, mijn vriendjes woonden hier.’ Hij vertelde dat Josso inmiddels in Zuid-Afrika woonde. Of we hem eens wilden ontmoeten, mocht hij weer eens in Nederland zijn. Dat wilden we natuurlijk heel graag, en hij is hier ook inderdaad geweest. 

Van der Waals
Er woonden hier vier studenten: Paul Josso, Eddy van Raalte, Piet Huurman en Menko Köning. Op een gegeven moment hebben deze jongemannen kennisgemaakt met Van der Waals. Hij beweerde dat hij hen aan wapens en springstoffen zou kunnen helpen. Ze vertrouwden hem. Helaas, mogen we achteraf zeggen, want we weten nu allemaal dat Van der Waals een verrader was die ook een belangrijke rol heeft gespeeld in het Englandspiel. Van der Waals zou een ontmoeting regelen in Rotterdam. Hij zou de jongens in contact brengen met iemand die hen materiaal zou leveren. Helaas bleek het in Rotterdam foute boel. De Duitsers stonden klaar om ze in te rekenen. Alleen Josso wist te ontsnappen. Eenmaal hier in huis zei hij tegen mevrouw Kortlever: ‘Als er vannacht gebeld wordt, niet meteen open doen.’ Mevrouw Kortlever was slecht ter been. Ze sliep op zolder, dus het duurde wel even voor ze beneden was. Maar dit keer deed ze er extra lang over. In de tussentijd is Josso over het balkon, via de achtertuin gevlucht. De Duitsers hebben het hele huis doorzocht, maar hebben niets gevonden. Josso had alle bewijs door de wc gespoeld. Josso is naar zijn zuster in Leiden gegaan. Daarvandaan is hij via Parijs naar Lissabon gevlucht, deels verstopt onder een treinstel. Alle andere jongens die waren opgepakt, zijn gefusilleerd.  
 
Hospita
Toen we in ’65 aan de Phoenixstraat 52 kwamen wonen troffen ze een uitgeleefde woning aan. “In de tuin was het een grote puinhoop. Daar stonden stukken van vliegtuigen, want de studentenzweefvliegtuigclub was hier ook gevestigd. Als je de huiskamer binnenkwam stond er een grote kachel met een grote pijp. Aan die pijp hing een speelgoedaap, die was weer verbonden met de deur. Als de deur open- en dichtging, bewoog de aap omhoog en omlaag. Het plafond was zwaar beschadigd, daar hadden ze geloof ik met van alles op zitten schieten. De studenten sliepen met z’n vieren boven in een slaapzaal. Hier beneden stonden in elke kamer twee bureaus waar ze aan werkten. Mevrouw Kortlever woonde boven met haar gezin. Haar keuken had ze beneden in de ruimte die later onze wachtkamer is geworden. We troffen een enorme puinhoop aan. Mevrouw Kortlever had de neiging alles te bewaren, zoals veel mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Vooral niets weggooien. Alle trappen stonden vol met potjes en flessen, met daartussen een smalle loopruimte. Mevrouw Kortlever was een echte ouderwetse hospita die zich de benen uit het lijf liep voor de heren studenten. Haar kinderen hadden het daar wel eens moeilijk mee. De heren gingen voor het gezin. Ze hoefden maar te piepen of mevrouw Kortlever stond alweer klaar. We hebben altijd contact met haar gehouden. Ze kon over de tijd met de studenten heel leuk vertellen. Ze had gevoel voor humor. Ze vertelde dat ze een uitslaapkamertje had, waar de studenten na een zware nacht konden uitslapen. Als ze thuiskwamen, midden in de nacht, maakten ze natuurlijk wel eens herrrie. Daar had mevrouw Kortlever een oplossing voor. De volgende ochtend zei ze dan tegen haar kinderen dat ze zo hard mogelijk op het harmonium mochten spelen. En ze mochten zo hard mogelijk alle trappen op- en aflopen. Zo was ze, een erg leuk mens en een bijzondere vrouw. 
 
Gevaar
Ze heeft nooit afgeweten van de verzetsactiviteiten die zich onder haar dak afspeelden. Ze wist ook niet dat de studenten op een gegeven moment een Jood in huis hadden verstopt, tijdelijk. Daar waren haar kinderen later wel boos over, want daarmee hadden de studenten het hele gezin in gevaar gebracht. Tot onze verbazing heeft mevrouw Kortlever geen negatieve gevolgen ondervonden van de praktijken die zich onder haar dak afspeelden. Na de vlucht van Josso en de arrestatie van de rest van de groep is ze niet opgepakt. De Duitsers hadden het hele huis doorzocht en alles uitgeplozen. Inmiddels is meneer Josso overleden. We hadden hem graag nog een aantal dingen gevraagd over die tijd, maar door de drukte van ons dagelijks leven zijn we daar jammer genoeg niet aan toegekomen.”
 
door Trudy van der Wees

Zoeken


Delftse verhalen


Agenda

vrijdag 22 november 2024
Excursie naar Huis Van Meerten, 22 november 2024
zondag 24 november 2024
Pubquiz Delfia op 24 november
woensdag 27 november 2024
Hekserij en heksenvervolging
Meer op de agenda

Lid worden?

Wilt u lid worden? Geef u dan op via dit formulier.