Home publicaties Delftse verhalen De archeoloog; een prettige chaos

De archeoloog; een prettige chaos

In zijn natuurlijke omgeving is Epko Bult op zijn mooist. Ik zag de stadsarcheoloog staan in een spatvrije, knalgele jas en op grote, zwarte laarzen. ‘Met zijn poten in de modder’, zoals hij het zelf noemt. Hij stond bij de fundamenten van het middeleeuwse klooster Koningsveld en onderhandelde over de sloop van een middeleeuwse muur met de aannemer van een nieuw appartementencomplex. Toen het shoveltje van de aannemer aan kwam rijden en zijn grijparm uitstak naar de eeuwenoude kloostermoppen, dacht ik: Verdomme Epko, schop die man het terrein af en dwing de stadsbestuurders ergens anders op te bezuinigen, zodat die waterput, die anderhalve meter muur onder de grond, de laatste resten van de refter en wat je nog meer vindt bewaard kan blijven. Meneer Bult bleef een opgewekte wetenschapper. Hij kende de problematiek van het haalbare en putte zijn genoegen uit het overzichtelijk vastleggen van wat hij bij zijn graafwerk ontdekte.

Scherven en schedels

Het gebouw waar de afdeling Archeologie van de stad was gehuisvest lag aan de Hooikade nr 2. Toen ik arriveerde om Epko te interviewen zag ik voor het eerst dat dit pand aansloot bij de andere huizen aan de overkant van de Zuidwal. De gevelwand van de vroegere kade was hardhandig opengebroken om het verkeer meer ruimte te geven. De fantasie van stads¬verbeteraars kende ook toen al geen grenzen.
Op de eerste etage van nr 2 keek ik mijn ogen uit. Overal lagen scherven en schedels, waarvan de geschiedenis werd achterhaald door een aantal mensen. Aan een grote ronde tafel werd uitgebreid vergaderd. Het gaf de indruk van een blijmoedige chaos. In een tentoonstellingskast stonden glazen attributen, aan de meeste voorwerpen die her en der rondslingerden hing een nummer. “Hier worden wel eens groepen rondgeleid”,, vertelde men mij. De bezoekers kregen in ieder geval een avontuurlijk beeld van de archeologie. Epko Bult ging mij voor naar zijn kamer, waar ik hem mocht vragen naar het onderwerp dat mij zeer interesseerde: de bouw van de toekomstige spoortunnel. Wij maakten wat ruimte voor mijn recorder, het vraaggesprek kon beginnen. Wat zal hij gaan vinden als er een tunnel gegraven wordt? Het tracé – welke dat ook wordt – loopt dwars door de westelijke verdedigingswerken van de oude stad, daar gaat dus weer veel vernield worden. Molen de Roos, de fundamenten van de Schoolpoort en de Waterslootse Poort, allerlei vergane en nu nog bestaande glorie van de stad kwam ter sprake.

Emoties

Hoewel mensen ook in de Middeleeuwen al inzagen dat het zinvol was om hun afval te hergebruiken, is de kans groot dat zij destijds veel overtolligs in de stadsbuitengracht gooiden, zodat Epko en zijn mensen er over een paar jaar veel wegwerpartikelen van de vroegere Delvenaar zullen terugvinden. Zelfs sporen van Romeinse bewoning uit een verleden voordat Delft bestond, zouden in kaart gebracht kunnen worden. Zoals altijd kreeg ik weer een prachtig verhaal te horen van de Delftse archeoloog. Hij vertelde duidelijk en beknopt, hij wist dat zijn antwoorden voor de radio niet te lang mogen duren. Ten slotte vroeg ik hem of hij geen emoties had toen hij, zoals bij het in 1251 gebouwde klooster Koningsveld aan de Rotterdamseweg, zag hoe die prachtige oude muren werden gesloopt. Hij gaf toe daar wel eens een slapeloze nacht van te hebben gehad, maar hij wilde niet gefrustreerd worden in zijn werk. Hij wist dat hij meestal aan de slag moest op momenten waarop er stadshistorie verloren dreigde te gaan. Als alles goed was gedocumenteerd, had hij daar vrede mee. De andere belangen in een stad met bijna honderdduizend inwoners vond hij dermate groot dat het ondoenlijk was om alles te behouden. Dat vreesde ik ook en bedacht dat we daar een aparte politieke partij voor zouden moeten oprichten. Bij de vraag of hij een bepaald muziekje bij de reportage over de spoortunnel wilde horen, werd hij plotseling verlegen. Dat moest ik zelf maar uitzoeken. Ik verzamelde mijn spullen en bedankte hem hartelijk voor de mooie verhalen die hij had verteld. Bij het afscheid zei hij: “Eh, wat die muziek betreft: Wat denk je van Guus Meeuwis. Kedeng, kedeng?”

door Aat Snaterse