Delfia Batavorum logo

‘Sterarchitecten’ in Delft: de opkomst van de architect in de middeleeuwen

door dr. Merlijn Hurx

  • Datum: donderdag 23 januari 2014
  • Aanvang: 20.00 uur
  • Plaats: De VAK, centrum voor de kunsten, Westvest 9, 2611 AX Delft
  • Toegang: leden Delfia Batavorum gratis; niet-leden € 5,-

In de Late Middeleeuwen maakte de bouwwereld in de Nederlanden een uitzonderlijke ontwikkeling door. Grote publieke bouwwerken als kerken en stadhuizen kwamen, in tegenstelling tot elders in Noord-Europa, niet in eigen beheer tot stand, maar werden steeds vaker openbaar aanbesteed. Aannemers konden verschillende producten aanbieden, variërend van prefab bouwpakketten in natuursteen tot oplevering van een compleet gebouw. Deze nieuwe manier van werken vergde een andere rol van de architect dan voorheen. De architect was niet meer de voorman op de bouwplaats, maar een adviseur van de opdrachtgever die zich specialiseerde in het ontwerp en de coördinatie van het bouwproces.
In deze lezing zal Merlijn Hurx ingaan op deze ontwikkeling aan de hand van de twee grote kerken in Delft: de Oude en de Nieuwe Kerk.


links: Keizer Domitianus bezoekt de bouwplaats van het Pantheon te Rome / rechts: De toren van de Nieuwe Kerk


Merlijn Hurx meet een basement
van een zuil op met een profielkam  

Merlijn Hurx promoveerde aan de Technische Universiteit Delft in 2010. Momenteel is hij als universitair docent middeleeuwse architectuurgeschiedenis verbonden aan het Departement Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek richt zich op de ontwerp- en bouwpraktijk in de late middeleeuwen en vroeg moderne tijd.

In 2012 verscheen zijn boek bij Vantilt  Architect en Aannemer. De opkomst van de bouwmarkt in de Nederlanden 1350-1530. In een blog van De Architect van 13 januari 2013: ‘Het boek staat bol van de anekdotes over middeleeuwse bouwprojecten (fraude, constructiefouten met desastreuze uitwerking). Bizar genoeg verschillen deze inhoudelijk vrij weinig van wat je ook in de hedendaagse bouwpraktijk kunt tegenkomen.’

In 2013 ontving hij voor zijn onderzoeksproject ‘Architects and bureaucrats’ een NWO Veni-subsidie voor getalenteerde onderzoekers. In het programma De wereld leert door van 20 maart 2013 deed Merlijn Hurx uit de doeken hoe ‘in de Middeleeuwen een paar slimme mannen uit de Lage Landen het bouwpakket uitvonden’: http://vara.nl/media/218587