Delfia Batavorum logo

Beschermd stadsgezicht TU-Noord – ontstaan en ontwikkeling van een bijzonder stadsdeel

door ir. Gertjan van der Harst

  • Datum: donderdag 24 april 2014
  • Aanvang: 20.00 uur
  • Plaats: De VAK, centrum voor de kunsten, Westvest 9, 2611 AX Delft
  • Toegang: leden Delfia Batavorum gratis; niet-leden € 5,-

Het gebied TU-Noord is in 2013 aangewezen als een beschermd Rijksstadsgezicht. Die aanwijzing is terecht, want dit gebied is uniek in ons land. Nergens anders staan zoveel universiteitsgebouwen, gebouwd tussen circa 1900 en 1940, bij elkaar. Al kort na de eeuwwisseling ontstond hier een stedelijke structuur die we nu als ‘campus’ aanduiden, al werd dat in die tijd niet zo bewust nagestreefd. TU-Noord is ook van grote betekenis voor de lokale Delftse geschiedenis. Sinds haar ontstaan in 1842, toen nog als Koninklijke Academie, is de TU onafscheidelijk met Delft verbonden. Dit gebied is de grootse getuige van een beslissende periode in de ontwikkeling van de TU. Rond 1900 groeide ze uit tot een grote universiteit en hier werd het fundament gelegd voor haar tegenwoordige, internationaal vooraanstaande positie. Voor modern onderwijs en onderzoek waren up-to-date gebouwen vereist. Al deze in 40 jaar gerealiseerde gebouwen vormen een staalkaart van de architectuur uit die periode.

In de afgelopen vijftien jaar heeft de TU op enkele na deze gebouwen verlaten. Intussen waren de meeste gebouwen beschermd monument geworden. Het herbestemmen van deze grote complexen is een hele opgave. Maar het mooie groene gebied en de monumentale gebouwen hebben zoveel kwaliteiten dat dit uiteindelijk zal slagen.

Gertjan van der Harst was recent nog betrokken bij de aanwijzing als beschermd Rijksstadsgezicht. Hij zal dieper ingaan op de boeiende geschiedenis van dit gebied.

Gertjan van der Harst heeft architectuur gestudeerd aan de faculteit Bouwkunde van de TU-Delft. Sinds 2007 is hij als bouwhistoricus werkzaam bij het team Monumentenzorg van de Gemeente Delft.


Een plankaart van het gebied uit 1915, waarop de grote afmetingen
van de universiteitsgebouwen goed te zien zijn.


Monumentaal trappenhuis in het gebouw De Vries van Heystplantsoen 2


Neogotische architectuur uit het eind van de 19e eeuw: het gebouw Kanaalweg 4